പൗരത്വ ഭേദഗതി ബില്ലായി 2016 ജൂലൈ 19 ന് ലോക്സഭയില് ബില് അവതരിപ്പിക്കുകയുണ്ടായി. ഇത് 2016 ഓഗസ്റ്റ് 12 ന് സംയുക്ത പാര്ലമെന്ററി കമ്മിറ്റിക്ക് റഫര് ചെയ്തു. സമിതി 2019 ജനുവരി 7 ന് റിപ്പോര്ട്ട് സമര്പ്പിച്ചു.
പൗരത്വ നിയമം 1955 ഭേദഗതി ചെയ്യുന്നതിനായി 2016 ജനുവരിയില് പൗരത്വ ഭേദഗതി ബില് അവതരിപ്പിച്ചു. 2016 ജൂലൈ 19 ന് ലോക്സഭയില് അവതരിപ്പിച്ച ഇത് 2016 ഓഗസ്റ്റ് 12 ന് സംയുക്ത പാര്ലമെന്ററി കമ്മിറ്റിക്ക് റഫര് ചെയ്യുകയുണ്ടായി. ഇത് 2019 ജനുവരി 7 ന് റിപ്പോര്ട്ട് സമര്പ്പിക്കുകയും 2019 ജനുവരി 8 ന് ലോക്സഭ പാസാക്കുകയും ചെയ്യ്തു. എന്നാല് പതിനാറാമത് ലോക്സഭ പിരിച്ചുവിട്ടതോടെ അത് അവസാനിച്ചു.
തുടര്ന്ന്, പാര്ലമെന്റില് അവതരിപ്പിക്കുന്നതിനായി 2019 ഡിസംബര് 4 ന് പൗരത്വ ഭേദഗതി ബില് കേന്ദ്രമന്ത്രിസഭ അംഗീകരിച്ചു. ഡിസംബര് ലോക്സഭയില് 2019 ഡിസംബര് 9 ന് അവതരിപ്പിച്ചപ്പോള്. 2019 ഡിസംബര് 10 ന് ല് 311 എംപിമാര് അനുകൂലമായി വോട്ടുചെയിയുകയുണ്ടായി, 80 പേര് ബില്ലിനെതിരെയും വോട്ടു ചെയ്തു. അനുകൂലമായി 125 വോട്ടുകളും അതിനെതിരെ 99 വോട്ടുകളും നേടി 2019 ഡിസംബര് 11 ന് രാജ്യസഭ ബില് പാസാക്കി. 2019 ഡിസംബര് 12 ന് ഇന്ത്യന് രാഷ്ട്രപതിയില് നിന്ന് അനുമതി ലഭിച്ച ശേഷം, ബില് ഒരു ആക്ടിന്റെ പദവി ലഭിച്ചു.
പാസ്പോര്ട്ടോ യാത്രാ രേഖകളോ ഇല്ലാതെ പ്രവേശിച്ച വിദേശിയരാണ് പൗരത്വ നിയമപ്രകാരം അനധികൃത കുടിയേറ്റക്കാരന് അല്ലെങ്കില് അംഗീകൃത താമസ കാലയളവ് കവിഞ്ഞവര്. സിഎബി 2016 ലെ സെക്ഷന് 2 ആറ് പ്രകാരം ന്യൂനപക്ഷ സമുദായങ്ങളെ ഒഴിവാക്കി, ഹിന്ദുക്കള്, ബംഗ്ലാദേശ്, പാകിസ്ഥാന്, അഫ്ഗാനിസ്ഥാന് എന്നീ മൂന്ന് രാജ്യങ്ങളില് നിന്നുള്ളവരും സിഖുകാര്, ബുദ്ധമതക്കാര്, ജൈനന്മാര്, പാര്സികള്, ക്രിസ്ത്യാനികള് എന്നിവരെയും ‘അനധികൃത കുടിയേറ്റക്കാരുടെ’ വിഭാഗത്തില് ഇളവുകള് വരുത്തി സിഎബി 2019 ല് നിലനിര്ത്തി. സെക്ഷന് 3 (ജനനത്തിലൂടെ പൗരത്വം), സെക്ഷന് 5 (രജിസ്ട്രേഷന് വഴി പൗരത്വം) എന്നിവയില് ‘അനധികൃത കുടിയേറ്റക്കാര്’ എന്ന വിഭാഗത്തെ ചേര്ത്തു. സിറ്റിസണ്ഷിപ്പ് (ഭേദഗതി) ആക്റ്റ് 2003 പ്രകാരം. പൗരത്വ നിയമം 1955 ലെ സെക്ഷന് 6 എയില് ‘അനധികൃത കുടിയേറ്റക്കാരന്’ എന്ന വിഭാഗം ഉള്പ്പെടുത്തി.
1985 ല് ആസാമിന്റെ പ്രത്യേക പശ്ചാത്തലത്തില് ഒരു ഭേദഗതിയിലൂടെ.
നിര്ദ്ദിഷ്ട കമ്മ്യൂണിറ്റികളെ അനധികൃത കുടിയേറ്റക്കാരുടെ വിഭാഗത്തില് നിന്ന് ഒഴിവാക്കി സിഎബി പൗരത്വ നിയമത്തില് ഉള്പ്പെടുത്തി. പാസ്പോര്ട്ട് നിയമവും വിദേശികളുടെ നിയമവും 2014 ഡിസംബര് 31 ലെ കട്ട് ഓഫ് തീയതി നിയമവിരുദ്ധമായ യോഗ്യതാ തീയതിയായി കുടിയേറ്റക്കാരുടെ ഒഴിവാക്കലിനായി നിശ്ചയിച്ചു.
ആറംഗം അടങ്ങുന്ന പുദ്ര ടീം രൂപികരിക്കുകയും ഡിസംബര് 16 മുതല് 19 വരെ നാല് ദിവസത്തെ ജാമിയ മിലിയ ഇസ്ലാമിയ കാമ്പസില് പോലീസ് നടത്തിയ ക്രൂരതകളെപറ്റി അന്വേഷിക്കുകയും റിപ്പോര്ട്ട് സമര്പ്പിക്കുകയും ചെയ്യ്തു. 2019 ഡിസംബര് 11 ന് പാര്ലമെന്റ് പാസാക്കിയ പൗരത്വ (ഭേദഗതി) നിയമത്തിനെതിരെ ജാമിയയിലെ വിദ്യാര്ത്ഥികള് ഡിസംബര് 12 മുതല് ഗേറ്റിന് പുറത്ത് സമാധാനപരമായാണ് സമരം നടത്തിയിരുന്നതെന്നാണ് ഈ റിപ്പോര്ട്ടില് രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്.
യൂണിവേഴ്സിറ്റി കാമ്പസിലെ നിരവധി വിദ്യാര്ത്ഥികളോടും തൊഴിലാളികളോടും ഒപ്പം ദൃക്സാക്ഷികളോടും സംസാരിച്ചതിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തില് 2000 ഏപ്രില് 9 ന് ജാമിയ മിലിയ ഇസ്ലാമിയ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലെ പോലീസ് ക്രൂരതകള്, 2000 മെയ് മാസത്തിലെ ”ബ്ലഡി സണ്ഡേ: ജാമിയ വിദ്യാര്ത്ഥികള്ക്കെതിരായ ക്രൂരമായ ആക്രമണം”റിപ്പോര്ട്ട് ചെയ്യ്തു.
കാമ്പസിന്റെ ഏഴാം ഗേറ്റിന് മുന്നിലാണ് പ്രതിഷേധവുമായി നൂറുകണക്കിന് വിദ്യാര്ഥികളെത്തിയത്. ദേശത്തെ രക്ഷിക്കൂ, ഭരണഘടനയെ രക്ഷിക്കൂ എന്ന മുദ്രാവാക്യവുമായി നൂറുകണക്കിനാളുകള് പങ്കെടുക്കുന്ന പ്രതിഷേധപ്രകടനം നടത്തുകയായിരുന്നു വിദ്യാര്ഥികള്. കാമ്പസിനുള്ളിലേക്ക് വിദ്യാര്ഥികളെ പോലിസ് കയറ്റിയിരുന്നില്ല. ഡല്ഹി പോലീസിനെതിരെ നടപടിയെടുക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് ഒരു വിദ്യാര്ഥി ഷര്ട്ട് അഴിച്ച് സര്വകലാശാലയുടെ ഗേറ്റില് ഇരുന്നതോടെയാണ് വിദ്യാര്ഥിക്ക് പിന്തുണയുമായി കൂടുതല് പേരെത്തിയത്. തുടര്ന്നാണ് വിദ്യാര്ഥികള് പ്രതിഷേധവുമായി രംഗത്തെത്തിയത്. നിരവധി വാഹനങ്ങള് അഗ്നിക്കിരയായി.പിന്നാലെ പോലിസുമായി കല്ലേറുമുണ്ടായി. ഇതോടെ പോലിസ് കണ്ണീര് വാതകം പ്രയോഗിച്ചു. പോലിസ് വെടിയുതിര്ത്തതായും ആരോപണമുയര്ന്നു. ജാമിയ മിലിയ സര്വ്വകലാശാലയ്ക്ക് അകത്തേക്ക് കയറിയ പൊലീസ്, ലൈബ്രറിയിലടക്കം കയറി വിദ്യാര്ത്ഥികളെ മര്ദ്ദിച്ചു. കാംപസില് പോലിസിന് അനുമതി നല്കിയിരുന്നില്ലെന്ന് സര്വ്വകലാശാല വ്യക്തമാക്കി. വിദ്യാര്ഥികളെ പോലിസ് കായികമായി ആക്രമിച്ചെന്നും കാംപസില് നാശനഷ്ടങ്ങള് വരുത്തിയെന്നും സര്വ്വകലാശാല വ്യക്തമാക്കുന്നു.
പൗരത്വ ഭേദഗതി ബില്ലായി 2016 ജൂലൈ 19 ന് ലോക്സഭയില് ബില് അവതരിപ്പിക്കുകയുണ്ടായി. ഇത് 2016 ഓഗസ്റ്റ് 12 ന് സംയുക്ത പാര്ലമെന്ററി കമ്മിറ്റിക്ക് റഫര് ചെയ്തു. സമിതി 2019 ജനുവരി 7 ന് റിപ്പോര്ട്ട് സമര്പ്പിച്ചു.
പൗരത്വ നിയമം 1955 ഭേദഗതി ചെയ്യുന്നതിനായി 2016 ജനുവരിയില് പൗരത്വ ഭേദഗതി ബില് അവതരിപ്പിച്ചു. 2016 ജൂലൈ 19 ന് ലോക്സഭയില് അവതരിപ്പിച്ച ഇത് 2016 ഓഗസ്റ്റ് 12 ന് സംയുക്ത പാര്ലമെന്ററി കമ്മിറ്റിക്ക് റഫര് ചെയ്യുകയുണ്ടായി. ഇത് 2019 ജനുവരി 7 ന് റിപ്പോര്ട്ട് സമര്പ്പിക്കുകയും 2019 ജനുവരി 8 ന് ലോക്സഭ പാസാക്കുകയും ചെയ്യ്തു. എന്നാല് പതിനാറാമത് ലോക്സഭ പിരിച്ചുവിട്ടതോടെ അത് അവസാനിച്ചു.
തുടര്ന്ന്, പാര്ലമെന്റില് അവതരിപ്പിക്കുന്നതിനായി 2019 ഡിസംബര് 4 ന് പൗരത്വ ഭേദഗതി ബില് കേന്ദ്രമന്ത്രിസഭ അംഗീകരിച്ചു. ഡിസംബര് ലോക്സഭയില് 2019 ഡിസംബര് 9 ന് അവതരിപ്പിച്ചപ്പോള്. 2019 ഡിസംബര് 10 ന് ല് 311 എംപിമാര് അനുകൂലമായി വോട്ടുചെയിയുകയുണ്ടായി, 80 പേര് ബില്ലിനെതിരെയും വോട്ടു ചെയ്തു. അനുകൂലമായി 125 വോട്ടുകളും അതിനെതിരെ 99 വോട്ടുകളും നേടി 2019 ഡിസംബര് 11 ന് രാജ്യസഭ ബില് പാസാക്കി. 2019 ഡിസംബര് 12 ന് ഇന്ത്യന് രാഷ്ട്രപതിയില് നിന്ന് അനുമതി ലഭിച്ച ശേഷം, ബില് ഒരു ആക്ടിന്റെ പദവി ലഭിച്ചു.
പാസ്പോര്ട്ടോ യാത്രാ രേഖകളോ ഇല്ലാതെ പ്രവേശിച്ച വിദേശിയരാണ് പൗരത്വ നിയമപ്രകാരം അനധികൃത കുടിയേറ്റക്കാരന് അല്ലെങ്കില് അംഗീകൃത താമസ കാലയളവ് കവിഞ്ഞവര്.സിഎബി 2016 ലെ സെക്ഷന് 2 ആറ് പ്രകാരം ന്യൂനപക്ഷ സമുദായങ്ങളെ ഒഴിവാക്കി, ഹിന്ദുക്കള്, ബംഗ്ലാദേശ്, പാകിസ്ഥാന്, അഫ്ഗാനിസ്ഥാന് എന്നീ മൂന്ന് രാജ്യങ്ങളില് നിന്നുള്ളവരും സിഖുകാര്, ബുദ്ധമതക്കാര്, ജൈനന്മാര്, പാര്സികള്, ക്രിസ്ത്യാനികള് എന്നിവരെയും ‘അനധികൃത കുടിയേറ്റക്കാരുടെ’ വിഭാഗത്തില് ഇളവുകള് വരുത്തി സിഎബി 2019 ല് നിലനിര്ത്തി. സെക്ഷന് 3 (ജനനത്തിലൂടെ പൗരത്വം), സെക്ഷന് 5 (രജിസ്ട്രേഷന് വഴി പൗരത്വം) എന്നിവയില് ‘അനധികൃത കുടിയേറ്റക്കാര്’ എന്ന വിഭാഗത്തെ ചേര്ത്തു. സിറ്റിസണ്ഷിപ്പ് (ഭേദഗതി) ആക്റ്റ് 2003 പ്രകാരം. പൗരത്വ നിയമം 1955 ലെ സെക്ഷന് 6 എയില് ‘അനധികൃത കുടിയേറ്റക്കാരന്’ എന്ന വിഭാഗം ഉള്പ്പെടുത്തി.
1985 ല് ആസാമിന്റെ പ്രത്യേക പശ്ചാത്തലത്തില് ഒരു ഭേദഗതിയിലൂടെ.
നിര്ദ്ദിഷ്ട കമ്മ്യൂണിറ്റികളെ അനധികൃത കുടിയേറ്റക്കാരുടെ വിഭാഗത്തില് നിന്ന് ഒഴിവാക്കി സിഎബി പൗരത്വ നിയമത്തില് ഉള്പ്പെടുത്തി.
പാസ്പോര്ട്ട് നിയമവും വിദേശികളുടെ നിയമവും 2014 ഡിസംബര് 31 ലെ കട്ട് ഓഫ് തീയതി നിയമവിരുദ്ധമായ യോഗ്യതാ തീയതിയായി കുടിയേറ്റക്കാരുടെ ഒഴിവാക്കലിനായി നിശ്ചയിച്ചു.
ആറംഗം അടങ്ങുന്ന പുദ്ര ടീം രൂപികരിക്കുകയും ഡിസംബര് 16 മുതല് 19 വരെ നാല് ദിവസത്തെ ജാമിയ മിലിയ ഇസ്ലാമിയ കാമ്പസില് പോലീസ് നടത്തിയ ക്രൂരതകളെപറ്റി അന്വേഷിക്കുകയും റിപ്പോര്ട്ട് സമര്പ്പിക്കുകയും ചെയ്യ്തു. 2019 ഡിസംബര് 11 ന് പാര്ലമെന്റ് പാസാക്കിയ പൗരത്വ (ഭേദഗതി) നിയമത്തിനെതിരെ ജാമിയയിലെ വിദ്യാര്ത്ഥികള് ഡിസംബര് 12 മുതല് ഗേറ്റിന് പുറത്ത് സമാധാനപരമായാണ് സമരം നടത്തിയിരുന്നതെന്നാണ് ഈ റിപ്പോര്ട്ടില് രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്.
യൂണിവേഴ്സിറ്റി കാമ്പസിലെ നിരവധി വിദ്യാര്ത്ഥികളോടും തൊഴിലാളികളോടും ഒപ്പം ദൃക്സാക്ഷികളോടും സംസാരിച്ചതിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തില് 2000 ഏപ്രില് 9 ന് ജാമിയ മിലിയ ഇസ്ലാമിയ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലെ പോലീസ് ക്രൂരതകള്, 2000 മെയ് മാസത്തിലെ ”ബ്ലഡി സണ്ഡേ: ജാമിയ വിദ്യാര്ത്ഥികള്ക്കെതിരായ ക്രൂരമായ ആക്രമണം”റിപ്പോര്ട്ട് ചെയ്യ്തു.
കാമ്പസിന്റെ ഏഴാം ഗേറ്റിന് മുന്നിലാണ് പ്രതിഷേധവുമായി നൂറുകണക്കിന് വിദ്യാര്ഥികളെത്തിയത്. ദേശത്തെ രക്ഷിക്കൂ, ഭരണഘടനയെ രക്ഷിക്കൂ എന്ന മുദ്രാവാക്യവുമായി നൂറുകണക്കിനാളുകള് പങ്കെടുക്കുന്ന പ്രതിഷേധപ്രകടനം നടത്തുകയായിരുന്നു വിദ്യാര്ഥികള്. കാമ്പസിനുള്ളിലേക്ക് വിദ്യാര്ഥികളെ പോലിസ് കയറ്റിയിരുന്നില്ല. ഡല്ഹി പോലീസിനെതിരെ നടപടിയെടുക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് ഒരു വിദ്യാര്ഥി ഷര്ട്ട് അഴിച്ച് സര്വകലാശാലയുടെ ഗേറ്റില് ഇരുന്നതോടെയാണ് വിദ്യാര്ഥിക്ക് പിന്തുണയുമായി കൂടുതല് പേരെത്തിയത്. തുടര്ന്നാണ് വിദ്യാര്ഥികള് പ്രതിഷേധവുമായി രംഗത്തെത്തിയത്. നിരവധി വാഹനങ്ങള് അഗ്നിക്കിരയായി.പിന്നാലെ പോലിസുമായി കല്ലേറുമുണ്ടായി. ഇതോടെ പോലിസ് കണ്ണീര് വാതകം പ്രയോഗിച്ചു. പോലിസ് വെടിയുതിര്ത്തതായും ആരോപണമുയര്ന്നു. ജാമിയ മിലിയ സര്വ്വകലാശാലയ്ക്ക് അകത്തേക്ക് കയറിയ പൊലീസ്, ലൈബ്രറിയിലടക്കം കയറി വിദ്യാര്ത്ഥികളെ മര്ദ്ദിച്ചു. കാംപസില് പോലിസിന് അനുമതി നല്കിയിരുന്നില്ലെന്ന് സര്വ്വകലാശാല വ്യക്തമാക്കി. വിദ്യാര്ഥികളെ പോലിസ് കായികമായി ആക്രമിച്ചെന്നും കാംപസില് നാശനഷ്ടങ്ങള് വരുത്തിയെന്നും സര്വ്വകലാശാല വ്യക്തമാക്കുന്നു.
ഗേറ്റിനുളളിലെയും കാമ്പസിനുള്ളിലെയും സിസിടിവി ക്യാമറകള് പോലീസ് നശിപ്പിച്ചു. ലൈബ്രറിയും റീഡിംഗ് റൂമുകളിലും ഇതിന് വ്യക്തമായ തെളിവുകളുണ്ട്. അത്തരം നടപടികളില് ഏര്പ്പെടുന്നത് ക്രിമിനല് കുറ്റങ്ങള്ക്ക് തുല്യമാണ്. കണ്ണീര് വാതകം കാമ്പസിലെ എല്ലാവരേയും ബാധിച്ചു. പോലീസ് കാണിക്കുന്ന ക്രൂരതയുടെ വ്യാപ്തി പൂര്ണ്ണമായും അസ്വീകാര്യമാണ്. ആളുകള് ലാത്തികളാല് ആക്രമിക്കപ്പെട്ടു
പ്രത്യേകിച്ചും തല, മുഖം, മുന്വശത്ത് കാലുകളുടെ അസ്ഥി ഒടിവുകളും ബോധപൂര്വ്വം പരിക്കുകള് ഉണ്ടാക്കാന് ഉദ്ദേശിച്ചുള്ളതാണെന്ന് ആക്രമണമെന്ന് വ്യക്തമാക്കുന്നു
തടങ്കലില് വയ്ക്കുകയെന്നത് പൂര്ണ്ണമായും ഏകപക്ഷീയമായ തീരുമാനമായിരുന്നു. പോലീസ് നടപടിയില് നിരവധി പേര്ക്ക് പരിക്കേറ്റിട്ടും അവരെയെല്ലാം
പോലീസ് സ്റ്റേഷനുകളില് തടഞ്ഞു വയ്യക്കുകയാണുണ്ടായത്. വിദ്യാര്ത്ഥികളെ മാത്രമേ തടഞ്ഞുവച്ചിട്ടുള്ളൂവെന്നാണ് കണക്കുകള് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. തടവുകാരില് പലര്ക്കും ഗുരുതരമായി പരിക്കേറ്റെങ്കിലും വൈദ്യസഹായം നിഷേധിക്കുകയാണുണ്ടായത്.
പരിക്കേറ്റവരെ വൈദ്യസഹായം തേടുന്നതിന് ഭീഷണിപ്പെടുത്തുകയാണുണ്ടായത്. വ്യാപകമായ നാശനഷ്ടങ്ങള്ക്ക് സാക്ഷ്യം വഹിച്ച ദിവസം സ്വത്ത് നശിപ്പിക്കല്, പ്രത്യേകിച്ച് സര്വ്വകലാശാലയില് പുസ്തകശാലയില്. പൊതു ബസുകളില് തീപിടുത്തമുണ്ടായ സംഭവങ്ങള് ആവശ്യമാണ് പ്രതിഷേധ റാലിയില് നിന്നുള്ള ചിലര്
പാര്ക്ക് ചെയ്തിരുന്ന സ്വകാര്യ വാഹനങ്ങള്ക്ക് കേടുപാടുകള് സംഭവിച്ചു.
പോലീസിന്റെ ആക്രമണത്തിന്റെ തോതും ക്രൂരതയും,യൂണിവേഴ്സിറ്റി കാമ്പസിലേക്ക് അനധികൃത പ്രവേശനം, നാശവും അവഗണനയും മാനദണ്ഡങ്ങളും നടപടിക്രമങ്ങളും മതിയായ കാരണമാണെന്ന് ചൂണ്ടിക്കാട്ടി ജുഡീഷ്യറി സ്വമേധയാ സംഭവത്തെക്കുറിച്ചന്വേഷിക്കാന് നോട്ടീസ് നല്കി. പ്രതിഷേധിക്കാനുള്ള പൗരന്മാരുടെ അവകാശം ഒരു പരിധിവരെ അംഗീകരിക്കണം. ജാമിയയിലെ കാമ്പസിനുള്ളില് ക്രൂരമായി ബലപ്രയോഗം നടത്തിയതിന് പോലീസിനെതിരെ എഫ്ഐആര് രജിസ്റ്റര് ചെയ്യണം ഒരു സാമുദായിക വീക്ഷണം,സാമൂഹിക പെരുമാറ്റം ഒരു പൊതുസേവകനായി മാറുക എന്നിവ പോലീസ് ഉദ്യേഗസ്ഥരില് നിന്നും ഉറപ്പാക്കുക. വിദ്യാര്ത്ഥികള്ക്കെതിരായ ആക്രമണത്തിന്റെ ഭാഗമായ ഉദ്യോഗസ്ഥരെ പോലീസ് സ്റ്റേഷനില് നിന്നും കാലതാമസമില്ലാതെ പുറത്താക്കുക. എന്നി ആവശ്യങ്ങളാണ് പുദര് ഉന്നയിച്ചിരിക്കുന്നത്.